Psikosomatik hastalıklar; Hekimlerin somut neden bulamadığı, fiziksel olarak rahatsızlık veren ruhsal hastalıklardır. Fiziksel olduğunu düşündüğümüz birçok psikosomatik hastalık vardır. Bunun yanı sırada birçok fiziksel organik hastalığın nasıl bir seyir izleyeceğinde de gene bireyin sahip olduğu psişik yapının önemli bir rol oynadığı bilinmektedir. Tabii psikosomatik hastalıklar konusunda dikkat edilmesi gereken en önemli unsur hastada gözlemlenen söz konusu durumun psikojenik kökenkli bir hastalık olup olmadığının sağlıklı ve doğru bir şekilde ayırt edilmesidir. Bu da ancak ilgili hekimlerin teşhis ve kararından sonra gerçekleşebilir. İşte bu hastalıklar tamda hastanın fiziksel ve ruhsal bir bütün olarak elle alınmasını ve biyopsikososyal bir konseptde tedavi edilmesini gerektirir.
OLUŞ NEDENLERİ Kısıtlı emosyonel iç görü ( ailede bu konular çok konuşulmuyorsa) merkezi bir rol oynar bu hastalıkların oluşumunda. Psikosomatik hastalıklarda genellikle tek nedenden bahsedilemez. Genetik faktörlerden kültürel faktörlere oradan bireysel özelliklere, psikososyal çevreden yaşanan travmalara kadar bir çök etkenin rolü vardır. bunlardan bir yada bir kaçının güçlü ve süreğen tesiri ile psikosomatik sendromlar olaşabilir. Psikolojik zorlanmadan beslenen bu durum Fizyolojik olarak bir organda işlev veya yapısal bozuklukların oluşmasına neden olur.
Sırt rahatsızlıkları: Sırt bedende yaşamsal sorunlarının çatışmasının yaşadığı ana alandır. Bu gün çok iyi temellenmiş araştırmalarda sırt ağrısı sorunu olanların % 60’ında depresyon % 40’ındayaygın korku olduğu saptanmıştır. Kadınlarda eşlik eden kasık ve karın ağrıları vardır. Dayak yiyen ihlale uğrayan birçok insan hekime bunları söyleyemez. Post travmatik stres bozukluklarında fiziksel şikayetler çok fazla.
bazen basit şeyler işe yarıyor. Dik yürü, nefesini aç, kilo ver, açık ol hayatını yaşa. Görünen o ki bunların işlevselliği kültüre çok bağlı. Bazı insanlar dik dur denince korkarlar çünkü kapalı durmaya alışırlar, nefes al deyince bol havayı ne yapacaklarını bilemezler. Kendini salma birine güvenme çok zor olabilir her şeyi kendi içinde halletmeye çalışın bir insan isem kasılır gerilir ve ağrır.
Tedavi: masaj, spor, sırt cimnastiği.Sırt ağrıları başka organlardan geliyor mu, bu insan nasıl yaşıyor, ruhsal olarak bir yükü var mı?İyi bir terapi zaman zaman jimnastik ve ilaçlarla desteklenir.
Norobiyolojiden biliyoruz ki ruhsaldan kaynaklanan bir çok hastalık var.
Kronik stres- kaygı bireylerde, kalp, beyin vs hastaliklara neden oluyor. Uzun yıllar depresif olan insanın beyninde bazı yerler büyür örneğin amigdala gibi.
Psikoterapi ile amıgdala daha az beslenir ve küçülür döngü için ruhsal ve bedensel düzeyde çalışmak gerekir.
Birde Ruhsal sorunları olmayan ağır hastalıkları olanlar vardır örneğin
MS hastası 10 yıl sonra tekerlekli sandalyeye mahkum olacağım der. Ruhsal sorunları başlar psikoterapi ile geleceğe ilişkin tasavvur tedavi edilir.
Her birimiz farklı tepkiler verebilmeyi genetik meyilimize göre belli organlarınızla yanıt verebiliriz. Örneğin şu sorulara verdiğimiz yanıtlar hepimiz için farklılıklar içerir.
En çok rahat hissettiğiniz organ nedir?
En çok sıkıntı yaşadığınız organ nedir ?
Aslında genel olarak psikosomatik bozukluklar içeri alınan ve uygun şekilde dile getirilmemiş ruhsal acılardan köken alır. Bunlar birebir dile yansıtılmaz. Bazı insanlar elinde çok fazla sözcük vardır, iyi aktarır bazıları iyi aktaramazlar.İlleri psikosomatik sorunu olan her şeyi kendi başına halledebilen insanlar sözcük ve dil açısından sorunludur.
psikosomatik hastalığı olanlar sadece ağrıyı görürler. Birçok terapi yönteminde ki egzersizler de bu sabitlenmeyi gevşetmeye yönelik bir evre vardır. Hep ağrısı olan insanlar başka insanlarla da hep ağrısı üzerinden iletişim kurarlar. “Bu gün nasılsınız?” “Düne göre baş ağrım daha iyi”
bu insanlarla İletişime farklı başlamak lazım, iyi bir açılış sorusu?
Kahvaltı nasıldı, sen ne yaptın? (tat alma) nasıl hoşuna gitti mi? Tedavinin seyri içerisinde günün belli saatlerinde semptom hakkında konuşmayı yasaklayabilirsin. Sıkışır yani bir şey öğrenmek zorunda kalırken norofizyolojik olarak yeni şeyleri tesis ettiği bir süreçtir.
Psikosomatik hastalıklar spektrumundan etkilenen organik temelli hastalıklar (fiziksel bir işlemeyle): Kalp kan dolaşımı hastalıkları ,Astıma bronşiale, metabolik sorunlar, Diyabet tip iki, Osteoporoz, Aşırı kilo, Tinnitus çınlama( stresten kaynaklanır, eksik kan dolaşımı),Stres sonucu damarlarda daralma görülür.
Klasik psikosomatik hastalıklar,Anoreksiya nevroza, Astıma, Crohn hastalığı, Romatia artrit, Hipertroidi,adipozite, Miğren- eskiden klasikti şimdi değil, Psikojen dermatozlar
PSİKOSOMATİK SEMPTOMLARDA İŞLEV: yukarda da kısaca değindiğimiz gibi bu çeşitli semtomların farklı işlevleri anlamları var bunlardan bazıları:
Konversiyon: kısaca dışa çıkış yolu bulamayan enerjinin içeri alınması olarak değerlendirilebilir. Bazen çok kötü bir şey yaşanır ama bu ağır durumu kişi Kabul edemez ve psikojen bir körlük ortaya çıkar.Psikojen yürüme bozukluğu ortaya çıkıyor. “Sana gelmek istiyorum ama yasak” yoğun baş ağrısı ve miğren: “beni rahat bırak hiçbir şeyi kaldıracak durumda değilim.” Gibi bastırılan duygusal içeriklere sahiptir. Çok ağır ruhsal yük taşıyıp fiziksel olarak rahatsızlanan insanlar bedensel olarak hastalanıp bunu ifade ediyor.
Kaynak : Dr. Jürgen Klingelhöfer (psikiyatrist klinik şefi)